მიხეილ სააკაშვილი: „ყველა ჩვენგანისთვის, ვინც რკინის ფარდის მიღმა გავიზარდეთ, რონალდ რეიგანი იყო და ყოველთვის იქნება ჩვენი განთავისუფლების ინიციატორი; ევროპის დიდი ოცნების წამქეზებელი“.

მე წარმოუდგენლად თავმდაბალი ვარ შესავალით.

თავს სკოლის მოსწავლედ ვგრძნობ, რომელსაც აქ აიძულებდნენ გაეგო, რა იყო ყველაზე დიდი პოლიტიკური კარიერა არა მხოლოდ 20-ში.^ე საუკუნეში, მაგრამ ვფიქრობ ისტორიაში.

რა თქმა უნდა, რონალდ რეიგანი არ არის უბრალოდ სხვა პრეზიდენტი ან უბრალოდ სხვა ლიდერი, ვფიქრობ, ეს არის სახელი, რომელიც განსაზღვრავს ვინ ვართ ჩვენ, მე, ჩემი მეგობრები და ნებისმიერი ქვეყანა, მათ შორის ჩემი. რა არის ამერიკა მსოფლიოსთვის, რა არის ამერიკელობა იმ ხალხისთვის, ვისაც ამ ქვეყნის წინაშე პატივი და პრივილეგია აქვს.

ასე რომ, მე ნამდვილად ძალიან თავმდაბალი და მადლიერი ვარ, რომ დღეს აქ დამპატიჟეს. რა თქმა უნდა, დიდი პატივია აქ ყოფნა და რეიგანის ბიბლიოთეკას მიმართვა; და ყველა თქვენ, ვინც მოვიდა ამ ღონისძიებაზე.

ყველა ჩვენგანისთვის, ვინც გავიზარდეთ რკინის ფარდის მიღმა, რონალდ რეიგანი იყო და ყოველთვის დარჩება ჩვენი განთავისუფლების ინიციატორი; ევროპის დიდი ოცნების წამქეზებელი.

ის იყო და დარჩება ყოველთვის პრეზიდენტი, ადამიანი, რომელიც 1987 წლის 12 ივნისს ბრანდენბურგის კარიბჭის წინ წავიდა და ცნობილი ბრძანა: „მოდით ამ ჭიშკართან, ბატონო გორბაჩოვ, გახსენით ეს კარიბჭე და დაანგრიეთ ეს კედელი.

ყველა ჩვენგანისთვის, ჩაგრული ადამიანებისთვის, რომლებიც ვცხოვრობთ დეპრესიულ საზოგადოებაში, რომელსაც სძულდათ ჩვენი სულით, გულით და გონებით, რონალდ რეიგანი იყო თავისუფლებისა და იმედის სიმბოლო. იმ მომენტში, როცა მან ეს სიტყვები თქვა, საბჭოთა მესაზღვრე ვიყავი და ბალიშის ქვეშ ძალიან პატარა რადიოს მიმღებს ვინახავდი. ის ისჯებოდა მინიმუმ ორკვირიანი პატიმრობით სამხედრო ციხეში.

მე ყოველთვის ვეძებდი ჩემს მიმღებზე ამ სახის ნივთებს და შემდეგ მოვისმინე რეიგანის გამოსვლა BBC-ზე.

მაშინ ეს მართლაც სავალალო რეალობა იყო ჩემთვის და მძულდა მისი ყოველი წამი, მაგრამ მაშინ რეიგანმა მომცა არა მხოლოდ ერთგვარი იმედი, არამედ რწმენა, რომელმაც ამ ადგილიდან ამიყვანა და სხვაგან დამაყენა, რომელზეც ვერც კი წარმოვიდგენდი.

იგივე რეაქცია იქნება შრომით ბანაკებში, გულაგებში, ციხეებში ან სხვა დაცულ ადგილას მყოფი ადამიანებისთვის. ძალიან კარგად მახსოვს ის მომენტი.

პარალელურად მე ვიყავი ახალგაზრდა სტუდენტი და მიუხედავად ჩემი ადამიანური ღირებულებების განათლებისა და რასაც ვიცავდი, მაინც ვერ წარმოვიდგენდი, რამდენად შეიძლება გავლენა იქონიოს ამ პრინციპებმა და ხედვებმა ჩემი ერის ბედსა და ჩემს პირად ცხოვრებაზე. დღეს მოვედი, რომ გაგიზიაროთ ჩემი ოპტიმიზმი.

ეს შეიძლება უცნაურად გამოიყურებოდეს ლიდერის მხრიდან, რომლის ქვეყანაც ნაწილობრივ ოკუპირებულია ასჯერ უფრო დიდი ქვეყნის მიერ, ვიდრე ის არის ეგზისტენციალური საფრთხის ქვეშ მყოფი ქვეყანა, სადაც ყოველდღიური პროვოკაციაა.

მაგრამ აქ ვარ რეიგანის ბიბლიოთეკაში, რათა გაგიზიაროთ ჩემი ოპტიმიზმი; ჩემი ოპტიმიზმი თავისუფლებისადმი, მსოფლიოში ამერიკის ლიდერობის, ნატოს მომავლისა და ჩემი ქვეყნის, საქართველოს ნატოს შიგნით მომავლის მიმართ.

ეს ოპტიმიზმი იყო რონალდ რეიგანის, როგორც კაცის, პოლიტიკური ლიდერის და როგორც პრეზიდენტის ერთ-ერთი ყველაზე მნიშვნელოვანი მახასიათებელი.

ყოველთვის მახსენდება, როცა რაღაც საკითხებში ეჭვი მეპარება, მის ინაუგურაციაზე გამოსვლა 1981 წლის 20 ივნისს. მაშინ მთელი მსოფლიო ლაპარაკობდა ამერიკის დაცემაზე და პესიმიზმის ცუნამმა დაამარცხა დასავლეთი, აშშ-ს ეკონომიკა განიხილებოდა, როგორც. უიმედო.

და აი, მესიჯში, რომელიც რეიგანმა გადასცა მსოფლიოს: ჩვენ გვაქვს სრული უფლება გვქონდეს გმირული ოცნებები, ვინც სხვაგვარად ამბობს; მათ უბრალოდ არ იციან სად ეძებონ. მთელ მსოფლიოში მან მოიტანა ოპტიმიზმი.

არის კიდევ ერთი მნიშვნელოვანი ფრაზა, რეიგანის, რომელიც ზუსტად იმეორებს იმ ფრაზას, რომელიც მე მაქვს პრეზიდენტის სასახლის ფასადზე. საქართველოდან მოდის მე-12^ე საუკუნეში. შოთა რუსთაველის ეპიკური ლექსი, რომელიც საოცარი კლასიკაა, „ვეფხისტყაოსანი“ და რეიგანის ნათქვამი იყო: „გულში ვიცი, რომ ადამიანი კარგია და რაც მართალია, საბოლოოდ გაიმარჯვებს“.

ეს არის ჩვენი სასახლის ფასადზე, ის მოდის ჩვენი ისტორიიდან, ჩვენი ლიტერატურიდან, მაგრამ ეს არის ის, რისიც მე მგონი ყველა დიდმა გენიოსმა სჯეროდა თავის დროზე. დაიჯერეთ ამის.

როცა შენი ქვეყანა ოკუპირებულია და როცა ამ მუდმივ საფრთხეებთან ერთად ცხოვრობ, ასეთი ოპტიმიზმი უნიკალურია. რეიგანის ოპტიმიზმი არამარტო კომფორტს მოაქვს, არამედ უბრალოდ სიმართლეა და საქართველოც ამის კარგი მოწმობა იყო.

Ქალბატონებო და ბატონებო,

საქართველო იყო ყველაზე კორუმპირებული, ყველაზე კრიმინალიზებული ადგილი კორუმპირებულ და კრიმინალიზებულ საბჭოთა იმპერიაში და შემდეგ პოსტსაბჭოთა სივრცეში. ეს იყო სიძულვილით გაყოფილი, ტოტალიტარული პოლიტიკური და სოციალური სტრუქტურებით დახშობილი, კორუფციითა და კრიმინალით დამშეული ქვეყანა; 10 წლის წინ.

ვარდების რევოლუციით ხელისუფლებაში ახალი თაობა მოვიდა.

რეიგანის ორი პრინციპი: შეამცირეთ მთავრობა და გაიხედეთ წინ და არა უკან. „ჩვენ მთავრობაში უნდა შევხედოთ ჩვენს ქვეყანას მეწარმის თვალით, დავინახოთ ის შესაძლებლობები, სადაც სხვები ხედავენ პრობლემებს. ეს არის ის, რაც რეიგანმა თქვა და ეს არის ზუსტად ის, რაც ჩვენ გავაკეთეთ.

ჩვენ გვჭირდება მენტალიტეტის სრული შეცვლა. ჩვენ განვახორციელეთ დემოკრატია, გავფცქვნათ 80,90% ბიუროკრატია, სააგენტო, ყველა ეს უსარგებლო ადამიანი, რომლებიც ცდილობდნენ თავიანთი სამუშაოს გაყიდვას, როგორც სასარგებლოს და ამ პროცესმა შეცვალა მენტალიტეტი მთელს ქვეყანაში.

მან შეცვალა მენტალიტეტი იმ თვალსაზრისით, თუ როგორ უყურებენ ადამიანები თავიანთ ინსტიტუტებს, როგორ უყურებენ ხალხი მათ მთავრობას, როგორ უყურებენ ადამიანები თავიანთ პასუხისმგებლობებს და როგორ უახლოვდებიან ადამიანები სხვადასხვა ეთნიკურ და რელიგიურ ჯგუფებს. ეს იყო დიდი რამ ყოფილ საბჭოთა სფეროში; ამ საომარი მოქმედებების გზით ადამიანების მანიპულირება, სხვადასხვა რელიგიურ, ეთნიკურ და ლინგვისტურ ჯგუფებს შორის ურთიერთობების დაძაბვა.

ამერიკაში მოგზაურობებს უფრო მეტი მნიშვნელობა აქვს, ვიდრე დანიშნულების ადგილი, რაც არის დემოკრატია და ეს ასეა დღეს საქართველოშიც. ჩვენ ყველანი ვაშენებთ საზოგადოებას მერიტოკრატიაზე, რომელიც არ არის დაფუძნებული იმაზე, თუ ვინ ხართ თქვენ, ვინ იყვნენ თქვენი წინაპრები ან სად დაიბადეთ.

Ქალბატონებო და ბატონებო,

მოგეხსენებათ, ეს პრინციპები ფაქტობრივად ყველგან მუშაობს, ისინი მუშაობენ აშშ-ში, მუშაობენ საქართველოშიც, იმუშავებენ ყველგან, სადაც გყავთ კაცები და ქალები, რომლებსაც ამის სჯერათ.

ამ პრინციპების წყალობით, იმ იდეალიზმისა და ოპტიმიზმის წყალობით, რომელიც საქართველომ მიაღწია, მოხდა ისეთი ტრანსფორმაცია, როგორსაც ძნელად ვიაზრებდით ჩვენს ყველაზე გიჟურ ოცნებებში.

შემთხვევითი არ არის, რომ რონალდ რეიგანის ქანდაკება დგას ჩვენი დედაქალაქის შუაგულში. მისმა ხედვამ მიგვიყვანა ჩვენ, ჩვენს თაობას, გვჯეროდეს, რომ ყველაფერი შესაძლებელია. საქართველო ქვეყანაზე მეტი გახდა, ჩვენს რეგიონში ის იდეალურია. ჩვენი პრობლემური რეგიონისთვის ქართული დემოკრატიული გამოცდილების გასაოცარი გადარჩენა და ბრწყინვალე წარმატება არის მესიჯი ყველასთვის ჩვენს გარშემო.

დიდი ხნის განმავლობაში ხალხს ეგონათ, რომ პოსტსაბჭოთა სივრცეში მხოლოდ ორი არჩევანია: ერთი - არეული, ე.წ. დემოკრატია, როგორიც რუსეთში იყო 90-იანი წლების დასაწყისში, სიტყვის თავისუფლებით - თუ არ შეუერთდებოდით. მოკლეს, მაგრამ მაინც იყო სიტყვის თავისუფლება, შეკრების თავისუფლება. უზარმაზარი კორუფცია, კრიმინალის მაღალი მაჩვენებელი, ცხოვრების სტატუსის დაქვეითება ან სხვა ალტერნატივა, რომელიც მოგვიანებით ვლადიმერ პუტინმა რუსეთში შემოიტანა; ავტორიტარული მმართველობა და რეგულირებული კორუფცია.

ალტერნატივა, რომელიც ვლადიმერ პუტინმა რუსეთში შემოიტანა, იყო ავტორიტარული მმართველობა, კორუფციის რეგულირება, კრიმინალის სუბიექტების, კორუმპირებული სუბიექტების კონტროლის ქვეშ მოქცევა, შემდეგ ყველა კონტროლის ქვეშაა.

და საქართველომ აჩვენა, რომ ფაქტობრივად, გარდა ამ რეგულირებული კორუფციისა, საქართველომ აჩვენა, რომ არის მესამე არჩევანი, დემოკრატიის არჩევანი, რა თქმა უნდა, ეს ყველაზე დიდ საფრთხეებს ჩვენთვის მოაქვს, რადგან ჩვენ ვეწინააღმდეგებით რუსეთის რეჟიმის საფუძველს, მაგრამ ჩვენ გვაქვს მნიშვნელოვანი ალიანსი ამერიკის შეერთებულ შტატებთან. პრეზიდენტ ბუშისა და პრეზიდენტ ობამას გარეშე დღეს აქ არ ვიქნებოდი.

რეიგანმა 1984 წელს თქვა: „ისტორია გვასწავლის, რომ ომი იწყება მაშინ, როცა მთავრობებს მიაჩნიათ, რომ აგრესიის ფასი იაფია“.

აშშ-სთან ალიანსი ეფუძნება საერთო ღირებულებებს და უფრო მეტი, ვიდრე დიპლომატიური არჩევანი, ან ეროვნული უსაფრთხოების საკითხი, ეს არის ღირებულებების არჩევანი, საზოგადოების არჩევანი და ცხოვრების არჩევანი.

მათთვის, ვინც დემოკრატიული ღირებულებებისთვის ბრძოლის ფრონტზე დგას, არ არსებობს ამერიკული დაცემა.

არაბული სამყაროდან პოსტსაბჭოთა სივრცემდე, აზიიდან ევროპასამდე ხალხი კვლავ გიყურებთ თქვენ და თქვენს ერს, როგორც მსოფლიო თავისუფლებისა და სიკეთის მთავარ ძალას.

ეს არ არის დემოკრატიული ან რესპუბლიკური ადმინისტრაციის საკითხი, ეს სცილდება ეკონომიკურ ვარდნას, ეს არის ამერიკის როლის არსი მსოფლიოში.

ამერიკელის საუკეთესო დღეები ჯერ კიდევ წინ არის, ნება მომეცით კიდევ ერთხელ მოვიყვანო მისი ციტატა: „თავისუფლებას არასოდეს აშორებს ერთი თაობის გადაშენებას; ჩვენს შვილებს სისხლში არ გადავეცი. მას უნდა ებრძოლო და დავიცვა“.

ეს სიტყვები უფრო კარგად ჟღერს საქართველოსთან, ვიდრე ვინმეს. ჩვენ ვიცით, რამდენად ძვირფასია თავისუფლება და რამდენად მყიფე, ამავე დროს. ჩვენ ვიცით, რას ნიშნავს მისთვის ბრძოლა, თავისუფლება ყველაფერია, ამავდროულად მზე აძლიერებს საგნებს თავისი შუქით და სინათლე, რომელიც გვაძლევს საშუალებას დავინახოთ ეს ყველაფერი. არაფერია ღირებული თავისუფლების გარეშე და არაფერი არსებობს რეალურად, თავისუფლების გარეშე.

რონალდ რეიგანმა მისცა ჭეშმარიტი მნიშვნელობა ამერიკული დომინანტური სამყაროს შესახებ, ამერიკა უფრო ნაკლები ადგილია, ვიდრე იდეა, იდეა, რომელიც ღრმად იყო ადამიანთა სულებში და რა თქმა უნდა, ეს შესანიშნავი იდეა, რომელიც ღრმად არის ადამიანთა სულებში, არის ყველაფერი. თავისუფლება და სწორედ ამის დაცვას და განვითარებას ვცდილობთ დღეს საქართველოში.